T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/6862
K. 2017/557
T. 17.1.2017
* İKİ HAFTALIK KESİN SÜREDEN SONRA BİLDİRİLEN TANIKLARIN DİNLENMESİ (Davanın Kabulüyle Tarafların Boşanmalarına Karar Verildiği/Davacı Kadın Dava Dilekçesinde Boşanma Sebebi Olarak İleri Sürdüğü Vakıaları Bildirdikten Sonra Bu Vakıaları Hangi Delille İspatlayacağını Belirtmediği Dava Dilekçesinde Tanık Deliline Dayanmadığına Göre Dayanılmayan Delilin Bildirilmesi İçin Ön İnceleme Aşamasında Verilen Sürenin Sonuç Doğurmayacağı)
* DAYANILMAYAN DELİLİN BİLDİRİLMESİ İÇİN ÖN İNCELEME AŞAMASINDA VERİLEN SÜRENİN SONUÇ DOĞURMAYACAĞI (Davacı Kadın Dava Dilekçesinde Boşanma Sebebi Olarak İleri Sürdüğü Vakıaları Bildirdikten Sonra Bu Vakıaları Hangi Delille İspatlayacağını Belirtmemiş Dava Dilekçesinde Tanık Deliline Dayanmadığı/Davacının Süresinde Bildirmediği Tanıklarının Beyanları Kusur Belirlemesinde Dikkate Alınamayacağı - Davalıya Yüklenecek Kusurlu Bir Davranış İspatlanamadığından Davanın Reddedileceği/Boşanma)
* BOŞANMA (Ön İnceleme Duruşmasında Davacı Kadına "Tanık Deliline Dayanmış Olmakla Tanık İsim ve Adreslerini Yazılı Olarak İki Hafta İçerisinde Bildirmesi" Yönünde Süre Verildiği ve Davacının İki Haftalık Kesin Süre Geçtikten Sonra Bildirdiği Tanıklar Dinlenerek Davanın Kabulüyle Tarafların Boşanmalarına Karar Verildiği/Davacı Kadın Dava Dilekçesinde Boşanma Sebebi Olarak İleri Sürdüğü Vakıaları Bildirdikten Sonra Bu Vakıaları Hangi Delille İspatlayacağını Belirtmediği Dava Dilekçesinde Tanık Deliline Dayanmadığına Göre Dayanılmayan Delilin Bildirilmesi İçin Ön İnceleme Aşamasında Verilen Sürenin Sonuç Doğurmayacağı)
6100/m.119/1-f,140/5,141,145
ÖZET : Dava dilekçesi davalı erkeğe 05.03.2015 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı cevap dilekçesi sunmamış, tarafların katıldıkları 26.05.2015 tarihli ön inceleme duruşmasında davacı kadına "tanık deliline dayanmış olmakla, tanık isim ve adreslerini yazılı olarak iki hafta içerisinde bildirmesi" yönünde süre verilmiş ve davacının iki haftalık kesin süre geçtikten sonra 20.08.2015 tarihli dilekçesinde bildirdiği tanıklar dinlenerek davanın kabulüyle tarafların boşanmalarına karar verilmiştir. Davacı kadın dava dilekçesinde boşanma sebebi olarak ileri sürdüğü vakıaları bildirdikten sonra bu vakıaları hangi delille ispatlayacağını belirtmemiştir.
Davacı kadın dava dilekçesinde tanık deliline dayanmadığına göre, dayanılmayan delilin bildirilmesi için ön inceleme aşamasında verilen süre sonuç doğurmaz ve davacının süresinde bildirmediği tanıklarının beyanları kusur belirlemesinde dikkate alınamaz. Gerçekleşen bu durum karşısında mahkemece; yukarda açıklanan sebeplerle davalıya yüklenecek kusurlu bir davranış ispatlanamadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği halde, boşanma davasının kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilerek; temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; duruşma için belirlenen 17.01.2016 günü duruşma için tayin olunan tebligata rağmen taraflar adına gelen olmadı. İşin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Hukuk Muhakemeleri Kanununun 119/l-(f) hükmü uyarınca, gerek yazılı gerekse basit yargılama usulünde, iddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceğinin, dava dilekçesinde belirtilmesi gerekir. Delillerin bildirilmesi hakkındaki bu düzenleme, Hukuk Muhakemeleri Kanunun'da kabul edilen somutlaştırma yükünün de bir gereğidir. Taraflar, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile serbestçe; ön inceleme aşamasında ise ancak karşı tarafın açık muvafakati ile iddia veya savunmalarını genişletebilir yahut değiştirebilirler. Ön inceleme duruşmasına taraflardan biri mazeretsiz olarak gelmezse, gelen taraf onun muvafakati aranmaksızın iddia veya savunamasını genişletebilir yahut değiştirebilir.
Ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra iddia veya savunma genişletilemez yahut değiştirilemez. İddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakati hükümleri saklıdır (HMK m. 141). Ön inceleme duruşmasında, taraflara dilekçelerinde gösterdikleri, ancak henüz sunmadıkları belgeleri mahkemeye sunmaları veya başka yerden getirtilecek belgelerin getirtilebilmesi amacıyla gereken açıklamayı yapmaları için iki haftalık kesin süre verilir.
Bu hususların verilen kesin süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi hâlinde, o delile dayanmaktan vazgeçilmiş sayılmasına karar verilir (HMK m. 140/5). Bu madde metninde vurgulanması gereken husus “dilekçelerinde gösterdikleri” ibaresinin kullanılmış olmasıdır. Taraflar, Kanunda belirtilen süreden sonra delil gösteremezler (HMK m. 145).
Dava dilekçesi davalı erkeğe 05.03.2015 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı cevap dilekçesi sunmamış, tarafların katıldıkları 26.05.2015 tarihli ön inceleme duruşmasında davacı kadına "tanık deliline dayanmış olmakla, tanık isim ve adreslerini yazılı olarak iki hafta içerisinde bildirmesi" yönünde süre verilmiş ve davacının iki haftalık kesin süre geçtikten sonra 20.08.2015 tarihli dilekçesinde bildirdiği tanıklar dinlenerek davanın kabulüyle tarafların boşanmalarına karar verilmiştir.
Davacı kadın dava dilekçesinde boşanma sebebi olarak ileri sürdüğü vakıaları bildirdikten sonra bu vakıaları hangi delille ispatlayacağını belirtmemiştir. Davacı kadın dava dilekçesinde tanık deliline dayanmadığına göre, dayanılmayan delilin bildirilmesi için ön inceleme aşamasında verilen süre sonuç doğurmaz ve davacının süresinde bildirmediği tanıklarının beyanları kusur belirlemesinde dikkate alınamaz (HGK 20.04.2016 tarih 2014/695 ve 2016/522 karar sayılı kararı). Gerçekleşen bu durum karşısında mahkemece; yukarda açıklanan sebeplerle davalıya yüklenecek kusurlu bir davranış ispatlanamadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği halde, boşanma davasının kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istenmesi halinde yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.